„Dzieła stają się dla nas w pełni zrozumiałe wtedy, kiedy zgłębimy ich kontekst, poznamy idee kierujące artystą” – mówi Marta Motyl, autorka „Sztuki podglądania” oraz „Sztuki prowokowania”. Magdalenie Mądrzak opowiada o tym, jak doszło do powstania jej książek, wyjaśnia, czy sztuka awangardowa jest dla wtajemniczonych oraz rozważa, jak na styl pisarski wpływa umiejętność gry na…
Człowiek musi zaznać w życiu dobra i zła – to podstawa teologii według Marka S. Huberatha, stanowiąca klucz do całej twórczości tego autora, a wyartykułowana wprost w powieści „Gniazdo światów”, jednej z najoryginalniejszych polskich SF, którą można postawić obok „Solaris” Lema, „Limes inferior” Zajdla oraz „Innych pieśni” Dukaja. Można powiedzieć, że Huberath we wszystkich swoich…
Julian Tuwim i jego poezja są młotem na polityczną poprawność, ponieważ prezentują pełnię człowieczeństwa, której nie da się spłaszczyć i przyciąć do ideologicznych kikutów. Wszak wciąż kruszymy kopie o „Murzynka Bambo”, a są wiersze znacznie mocniejsze np. „Żydzi”, który zupełnie nie mieści się w obowiązującej apoteozie bezkrytycznego filosemityzmu, jaka panuje obecnie na liberalnych salonach. Poezja…
„Elementarz metafizyki” prof. Mieczysława Gogacza to podręcznik akademicki napisany niezwykle trudnym i abstrakcyjnym językiem. Stanowi zupełne przeciwieństwo książek „lekkich, łatwych i przyjemnych”. Trzeba naprawdę wytężyć umysł i włączyć myślenie, aby wejść w ten świat myśli. Jednak kiedy to się już uda, ta książka może być początkiem absolutnie fascynującej intelektualnej przygody.
„Cyganie polscy” Jerzego Ficowskiego z 1953 roku to książka powstała w najmroczniejszym okresie stalinizmu, pokazująca, że nawet wtedy można było zrobić coś wartościowego, choć za cenę dużych ideologicznych serwitutów. Autor zwalcza po równo przesądy polskie i cygańskie, mówiąc, jak jest i dlaczego to głupie. Kryje się w niej też tomik poezji Papuszy, cygańskiej poetki, która…
„Wieczny Grunwald” Szczepana Twardocha to książka, która miała rozprawić się z postrzeganiem relacji polsko-niemieckich w kategoriach myślenia rodem z XIX wieku. Tymczasem okazała się przerażająco aktualna wobec coraz wyraźniejszego powrotu Niemiec do neo-bismarckowskiej polityki, czyli hegemonii w Europie w oparciu o sojusz z Rosją. Unia Europejska stała się Sprawą zagrażającą Matce Polsce, a polskie i…
„Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczyk to książka doprowadzająca filosemityzm do takiego absurdu, że aż staje się on swoim zaprzeczeniem, czyli antysemityzmem. Żydowski sekciarz Jakub Frank niczym nieróżniący się od podobnych mu sekciarzy z kompleksem Boga, działających wcześniej i później, wykorzystujących seksualnie swoich podwładnych i posuwającym się do najpodlejszych intryg, zostaje przedstawiony w takim świetle, że naziści…
„Burza” Macieja Parowskiego to książka wyjątkowa pod wieloma względami. Powstawała przeszło ćwierć wieku, w latach 1983-2009, rozrastając się niczym drzewo o kolejne wątki-gałęzie. Przede wszystkim jednak jest to opowieść przywracająca nam historię utraconą podczas II wojny światowej, pokazująca wspaniałych, radosnych młodych ludzi, który nie musieli zostawać narodowymi bohaterami i męczennikami, ponieważ ich młodości nie skradziono…
„Fundacja” Isaaka Asimowa to powieść, która powinna być cytowana na wstępie każdej teorii spiskowej jako swoista „liturgia słowa”. Pochwala skryte manipulowanie ludźmi i wyrachowane wykorzystywanie ich dla większego dobra, czyli szczęścia ludzkości. Pod tym względem ta książka paradoksalnie zdezaktualizowała się i zaktualizowała jednocześnie. Znamy i dziś wiele fundacji, które by chciały uszczęśliwić nas na siłę,…
Dorota Masłowska to w istocie poetka, a nie pisarka, albo pisarka, która mówi poezją – odwrotnie niż u Moliera, gdzie odkryciem było mówienie prozą. „Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną” została napisana przez osobę, która wydaje się mieć trzecią półkulę mózgową, tam gdzie inni ludzie mają tylko ośrodek mowy. Ta proza miele rzeczywistość nie bacząc, czy…
„Woland, czyli Weles” – „Mistrz i Małgorzata” to książka straszna, jeśli się nad tym głębiej zastanowić, powstała w najmroczniejszym okresie historii ludzkości, czyli podczas masowych stalinowskich zbrodni lat. 30. Mamy w niej dziwnego Szatana, który przybywa zaprowadzić w Moskwie moralny ład i chociaż podobno jest „ojcem kłamstwa”, z żelazną konsekwencją wymaga prawdomówności od ludzi, z…
Fabuła u Jacka Dukaja jest odbiciem sytuacji rzeczywistych, kiedy wydarza się jakiś zamach lub katastrofa i zostajemy wrzuceni w środek tych wydarzeń, zupełnie nie wiedząc, co się dzieje, ani dlaczego i musimy się w tym chaosie rozeznać sami, krok po kroku. Dlatego dla wielu czytelników kontakt z prozą Dukaja jest doświadczeniem granicznym, czyli wstrząsem zmieniającym…